7 februari 2023 Beantwoording Schriftelijke vragen Winst moet in Den Haag blijven
Overeenkomstig Artikel 30 van het Reglement van orde stellen de leden Constant Martini en Carlos Martinez van Andel (Hart voor Den Haag) de volgende vragen aan de voorzitter van de Haagse gemeenteraad;
Inleidende opmerkingen;
1. In zijn brief van 1 november heeft wethouder Kapteijns aangegeven dat in deze coalitieperiode WarmtelinQ met Rotterdamse havenwarmte naar Den Haag komt. Terwijl Den Haag als enige grote stad van ons land nog steeds geen door de raad vastgestelde Transitievisie warmte heeft.
2. Op 1 januari 2023 loopt de warmteleveringsovereenkomst (wlo) tussen Uniper en Eneco voor de Haagse stadsverwarming af. Wethouder Kapteijns heeft in september te kennen gegeven tijdens een werkbespreking dat hij geen actie richting Eneco wil ondernemen. Eneco heeft nog steeds voor de Haagse stadsverwarming het monopolie op warmtelevering. Hoewel de Haagse stadsverwarming al sinds 1999 winstgevend is. En de gemeente Den Haag als concessieverlener het monopolie voor warmtelevering stadsverwarming nog steeds niet heeft ingetrokken. Als de gemeente dat voor 1 januari 2023 niet intrekt of aankondigt dat het dit volgend jaar zal doen, is de kans groot dat dit monopolie doorloopt in een voortgezette wlo tussen Uniper en Eneco van 2023 – 2035. En Eneco voor die periode het aangewezen warmtebedrijf met warmtemonopolie voor de Haagse stadsverwarming blijft.
3. De provincie heeft in haar reactienota op ingediende Zienswijze op het inpassingsplan WarmtelinQ + het trace Rijswijk- Leiden langs Ypenburg op Zienswijze 10 (Z10) aangegeven dat het de gemeente Den Haag vrijstaat een Transitievisiewarmte vast te stellen zonder WarmtelinQ met Rotterdamse havenwarmte. Maar dat dit voor WarmtelinQ + geen betekenis heeft want “op dit moment beslist het aangewezen warmtebedrijf waar deze zij deze warmte (en dus ook het type) vandaan haalt “(in dit geval vervuild fossiel afvalwater). Het aangewezen warmtebedrijf voor het warmtenet Ypenburg is Eneco. Eneco is volledig eigenaar van dit warmtenet is en stuurt dit aan vanuit Rotterdam.
4. Geconcludeerd moet worden dat zowel voor de Haagse stadsverwarming als voor het warmtenet Ypenburg de regie van de gemeente Den Haag over haar eigen warmtetransitie een wassen neus is. Niks te vertellen. Het bedrijf Eneco NV, is bepalend voor de Haagse warmtetransitie.
5. Het aangewezen warmtebedrijf voor Den Haag is het Japanse Mitsubishi, onderdeel Eneco NV., dat een overeenkomst voor de levering van warmte heeft met het zojuist genationaliseerd Uniper (Duits staatsbedrijf).
6. Wethouder Kapteijns GroenLinks heeft de Raad in november en onlangs nog medegedeeld dat hij in deze coalitieperiode ervoor zal zorgen dat WarmtelinQ havenwarmte gaat leveren.
7. Daarmee vermindert hij de mogelijkheden om door middel van decentrale activiteiten zoals warmtepompen, WKO zoals thans voorzien in Laakhavens energie op te wekken en lokale energie bedrijven te laten ontstaan. Maar bovenal maakt hij daarmee grote delen van de stad afhankelijk van internationale ondernemingen die geen enkel belang met de stad hebben Vragenstellers wijzen hier op de hele kwestie van Gazprom en de oncontroleerbare stijgingen van energieprijzen ten gevolge van internationale spanningen.
8. Monopolies (zeker van buitenlandse bedrijven) zijn altijd bedreigend voor de bedrijven en woningen die geen kant op kunnen wegens gebrek aan een alternatieve energiebron.
9. De komst van vervuild water in de vorm van een monopolie moet in het belang van de stad afgewezen worden.
10. Een bijkomende overweging is dat de monopolie-winsten van Eneco uiteindelijk naar Japan vertrekt, terwijl bij decentrale bedrijven de winst gewoon in de stad blijft.
11. De provincie is van oordeel dat Den Haag de smeerpijp niet kan tegenhouden, maar wel kan bepalen of ze van de smeerpijp gebruik zal maken. Dat beslist Den Haag zelf.
Bovenstaande opmerkingen leiden tot de volgende vragen;
1. Waarom wenst het college niet een brief aan Eneco te sturen dat zij, het per 1 januari 2023 aflopende contract, niet zullen gaan verlengen?
2. Wil het college het monopolie zonder heronderhandelen een op een voortzetten en zo niet, wanneer kan de volksvertegenwoordiger hierover beslissen?
3. Is deze vorm van monopolistische warmtevoorziening en aanleg van de smeerpijp dwars door de stad, op enigerlei wijze aan de wijken en organisaties in een formeel-participatie proces voorgelegd?
4. Gelet op de stikstof uitspraken van de Raad van State (Porthos) en de mededeling dat MOB voornemens is om de aanleg van de WarmtelinQ te laten stilleggen, – als de provincie dat al zelf niet doet -, wil het college bij alle betrokken partijen aandringen om het project stil te leggen totdat duidelijk is hoe er met stikstofuitspraken van de Raad van State moet worden omgegaan?
5. Wat is het belang dat een buitenlandse onderneming opnieuw een monopolie verkrijgt?
6. Wat heeft het college geleerd van de gascrisis die de hele energievoorziening tot een nachtmerrie maakt voor de gebruikers?
7. Waarom verlaat het college het principe dat de vervuiler moet betalen los?
8. Waarom vindt het college het in orde dat de Haagse burgers de prijs voor de thermische vervuiling betalen en niet de vervuiler?
9. Vindt het college het niet dramatisch dat straks 100.000 plus, Hagenaars afhankelijk worden van te dure warmte-energie en dat de bevolking daar niets aan kan doen omdat ze van het gas af zijn, geen keuze hebben?
10. Heeft het college al een plan B nu in deze collegeperiode er geen operationele WarmtelinQ gebruikt kan worden?
11. Door massaal en eenzijdig te kiezen voor de markt die door een monopolist bediend wordt, komen lokale decentrale energie opwekkers niet van de grond, vindt het college dat dit in de lijn van het economisch lokale beleid?
12. Houdt de winst in de stad en laat het niet naar Japan vloeien, is toch een mooi bijdrage aan het Haags economisch leven?
13. Om de burgers blijvend een keuze te gunnen en als zelfstandige burger/consument is het noodzakelijk om een alternatieve infrastructuur t.b.v. waterstofgas beschikbaar te houden of te maken.
Constant Martini, Carlos Martinez van Andel
Hart voor Den Haag