Gerry van der List schreef namens weekblad Elsevier het volgende opiniestuk over onze fractievoorzitter Richard de Mos
Is Richard de Mos geschikt als burgemeester?
De zoektocht in Den Haag naar een opvolger voor de incompetente Pauline Krikke is weer een schimmenspel, zonder raadpleging van de bevolking. Het wordt tijd dat burgers direct de baas op het stadhuis kunnen kiezen, schrijft Gerry van der List.
Toen Pauline Krikke ruim drie jaar geleden werd benoemd tot burgemeester van Den Haag, was er geen sprake van een juichstemming onder de bevolking. De VVD-senator stond niet bekend om een bijzondere band met de stad, wel om akkefietjes in vorige functies. Zo vertrok ze al snel als directeur bij het Scheepvaartmuseum in Amsterdam nadat het managementteam haar een gebrek aan ‘kennis, ervaring en vaardigheden’ had verweten.
Haar zelfvertrouwen leek niet te lijden onder deze ernstige klachten. Krikke vertoonde sowieso de neiging om kritiek te negeren, wat bijdroeg aan haar Haagse ondergang. De burgemeester liet vreugdevuren aan zee rond de jaarwisseling geheel uit de hand lopen, waarna haar bestuurlijke incompetentie breed werd uitgemeten in een onderzoeksrapport. In oktober 2019 gooide ze de handdoek in de ring. Curieus genoeg niet in een debat met de gemeenteraad, maar via een Instagram-filmpje.
Voorlopig neemt een andere VVD’er, veteraan Johan Remkes, de burgemeesterstaken waar. Hij maakt een goede indruk, mede doordat hij beseft dat toezien op handhaving van regels een wezenlijk element is van goed bestuur. Maar er moet toch een echte opvolger voor Krikke worden gevonden. Negentien mannen en vier vrouwen hebben gesolliciteerd.
Vriendjespolitiek lijkt Groep de Mos fataal geworden
Van slechts twee is de naam publiekelijk bekend: Bert Blase, waarnemend burgemeester in Heerhugowaard, en Richard de Mos, gemeenteraadslid in Den Haag. De laatste is een plaatselijke politieke held met nationale bekendheid. Nadat hij, tot zijn ontzetting, door Geert Wilders uit de Tweede Kamer-fractie van de PVV was geknikkerd, stortte hij zich op de lokale politiek. Met succes. In 2018 werd Groep de Mos met acht zetels de grootste partij in de gemeenteraad van Den Haag, een mooie beloning voor jarenlang de wijken intrekken en naar de bevolking luisteren.
Maar misschien waren de banden die toen werden gesmeed, iets te nauw. In de herfst van vorig jaar zag locoburgemeester en wethouder De Mos zich gedwongen af te treden vanwege de verdenking van corruptie en schending van het ambtsgeheim. Hoewel hij zelf nog altijd volhoudt onschuldig te zijn, lijkt vriendjespolitiek hem fataal geworden. Zonde. De sociaal vaardige, slimme jongen van de straat met het warm kloppende hart voor zijn stad, had mooi kunnen laten zien wat populisten op het pluche kunnen bewerkstelligen.
Een omstreden politicus als De Mos zal nooit benoemd worden
Hoewel het onderzoek naar zijn verdachte praktijken nog loopt, denkt De Mos wel burgemeester te kunnen worden. Of hij wil de indruk wekken dat hij dit denkt. Hij vertelde de media in elk geval opgewekt dat hij een ontspannen gesprek had gehad met commissaris van de Koning Jaap Smit om zijn kandidatuur toe te lichten. Terwijl iedereen wel snapt dat zo’n omstreden politicus nooit de opvolger van Pauline Krikke zal worden, ook al beschikt deze over nog zoveel politieke kwaliteiten en ventileert hij aansprekende visies.
Jammer is dat de bevolking van Den Haag niet mag beoordelen of Richard de Mos met al zijn deugden en ondeugden geschikt is als burgervader. Het gaat allemaal weer volgens de antieke vaderlandse traditie van een benoeming door de Kroon, waardoor het kan gebeuren dat een mislukte museumdirecteur zonder noemenswaardige kennis van en affiniteit met een gemeente de scepter mag gaan zwaaien op een stadhuis.
Benoeming van de burgemeester is uit de Grondwet gehaald
Partijtrouw speelt bij de verdeling van gewichtige bestuurlijke baantjes een grote rol. Het komt zelden voor dat één van de 17,1 miljoen Nederlanders die niet bij een partij als lid staan ingeschreven, het tot burgemeester schopt. Gefluisterd wordt dat D66 (nog geen 25.000 leden) nu weleens aan de beurt zou kunnen zijn in een grote stad. In elk geval heeft de partij een voormalig Kamerlid in de gelederen dat Den Haag redelijk kent vanwege het bezit van een penthouse op Scheveningen.
Een verdienste van D66 is wel dat de partij ertoe heeft bijgedragen dat de benoeming van de burgemeester uit de Grondwet is gehaald. Hierdoor ontstaat de mogelijkheid dat Nederland zich eindelijk voegt in de rij van volwassen democratieën en een van de verstandige voorstellen van Richard de Mos omhelst: de bevolking een burgemeester laten kiezen.